Green Slippers

כ׳בּין געגאַנגען אין מאַרק אַריין זיך קויפן 

גרינע פרימאָרגן-לאַטשן.

מיינע אויגן האָבּן זיך אַ גאַנצן וועג געפרייט.

טראָג איך אַהיים רויטע לאַטשן 

דער קרעמער האָט אַזוי געוואָלט,

זיין געלער קרוּמער צאָן.

איך גלעט מיט אַ פינגער די רויטע לאַטשן 

אוּן שמייכל:

צו דער זוּן, 

צו פאַרבּייגייער,

צו זי לאָמע אויך, 

צו די בּלינדע אויך.

וואָס איז דען פאַראַ אוּנטערשיד? 

כ׳האָבּ אַמאָל אַראָפּגעלאָזט אַ ווערבּע בּלעטל 

אויפן טייך,

שווימט עס נאָך אַודאי 

אוּן ס׳שווימט. 

איז וואָס איז פאַראַ אוּנטערשיד? 

Green slippers 

Rajzel Zychlinsky

I walked out to the market to buy 

green morning slippers

My eyes saw every open path 

I carry home red slippers 

The seller would have had 

his yellow crooked tooth. (?)

I touch the red slippers with a finger

And smile:

To the sun, 

To passerby,

To the lame also,

To the blind also.

What is the difference then?

I once let a willow leaf fall 

onto the river,

It really just swims away 

It just swims.

What is the difference then? 

Red Dress

 אין רויטן קלייד 

אין מיטן קערן האָבּ איך אַרויסגעלאָזט דעם בּעזים 

אוּן געבּליבּן שטיין אין אַ רויט קלייד.

פייגל פּלאַפּלען.

די זוּן שיינט.

קי רוּפן זיך איבּער

מיטן פייכטן געשריי

פוּן ערד,

פון מערץ.

ס׳בּילן הינט - 

הענער קרייען.

אין קלויסטער קלינגט.

 - די קאַץ שווייגט.

זי האָט פאַרמאַכט די שמאָלע

גרינע אייגן.

וואָס פאַר אַ קאָליר האָט דאָס געפּלאַפּל פוּן די פייגל?

דאָס קלייד אויף מיר איז רויט 

דאָס קלייד אויף מיר 

פּלאַצט!

וואָס פאַר אַ קאָליר האָט דאָס געפּלאַפּל פוּן די פייגל? 

איך האָבּ זי די קאַץ 

און מיינע הענט 

איך רייס בּרייט פאַנאַנדער 

אירע אויגן!

With a motion I swept out the broom 

And remained standing in a red dress

Birds flip-flapping.

The sun shines.

Cows call over

With damp cries 

From earth

From March

Dogs barking - 

Roosters crowing. 

Churches ring

The cat is silent 

She closed her slim

green eyes.

What color was the chatter of the birds?

The dress on me is red

The dress on me flaps 

What color was the chatter of the birds?

I have her, the cat,

in my hands 

I get her eyes wide open

On The Top Floor

Rajzel Zychlinsky 

אויפן לעצטן שטאָק

On the top floor 

I opened a door.

Are you there, 

Are you home 

My girlfriend?

She is here.

She’s just lying on the bed.

Her socks lie in the shoes

She reads a book.

The oil lamp shines brightly

On the stool

“I’m tired,”

I say quietly by the door 

“Here, come on over,

you should sleep with me”

She stretches out a bare hand 

And I sleep one 

With my cool cheek 

On her shoulder.

I dream-

On the top floor I left the door open! 

Are you there, 

Are you home 

My girlfriend? 

She is here. 

She just lies on the bed.

Her socks lie in the shoes

She reads a book 

The oil lamp shines brightly

On the stool

“I’m tired,”

I say quietly by the door 

“Here, come on over,

you should sleep with me”

She stretches out a bare hand 

And I sleep one 

With my cool cheek

On her shoulder

Tefillos 1

Kadya Molodowsky

I 

ניט לאָז מיך אונטערגיין

װי ס'פֿאַלט אראָפּ א שטיין אויף הערטן גרונט 

און מיינע הענט זאָלן ניט דאַר װערן 

װי צװייגלעך פֿון אַ בוים 

װען ס'שלאָגט אראָפּ דער װינט די לעצטע בלעטער

און װען דער שטורים רייסט פֿון דער ערד דעם שטויב

מיט כעס און װויען 

זאָל איך נישט זיין די לעצטע פֿליג 

װאַס צאַפּלט זיך צעשראָקן אויף אַ שויב

ניט לאָז מיך אונטערגיין

כ'האָב אזויפֿיל געבעט 

נאָר װי אַ גראָז דיינס אין װייטן װילדן פֿעלד 

פֿארלירט אַ קערנעל אין שויס פֿון דר ערד

און שטאַרבט אַװעק 

פֿאַרזיי אין מיר דיין לעבעדיקן אָטעמ

װי די פֿארזייסט אַ קערנעל אין דר ערד

Dont let me sink 

Like a stone falls down on hard ground

Don’t let my hands become scrawny

like tree branches

when the wind strikes down the last leaves.

And when the storm rends the dust from the ground

With wrath and wailing,

Let me not be the last insect

That flounders frightened on a pane

Dont let me sink

I have prayed so much

But as your grass in a distant wild field

Sheds a grain in the lap of the earth

And dies away

Sow in me your living breath

Like you sow grain in the earth

Tefillos 2

 איך װייס נאָך ניט צו װעמען 

איך װייס נאָך ניט פֿאַרװאַס איך בעט 

אַ תפֿילה ליגט בּא מיר געבונדן 

און בעט זיך צו אַ גאָט

און בעט זיך צו אַ נאָמען 

איך בעט 

אין פֿעלד

אין רעש פֿון גאַס 

מיט װינט צוזאמען װעל ער לויפֿט מיר פֿאר די ליפּן 

אַ תּפֿילה ליגט באַ מיר געגבונדען 

און בעט זיך צו אַ גאָט 

און בעט זיך צו אַ נאָמען

I just don’t know to whom

I just dont know why I pray

A tefillah lies bound to me 

And I plea to a god 

And I plea to a name

I pray

In a field

In the rush of the street

Together with wind that runs over my lips 

A tefillah lies bound to me 

And I plea to a god 

And I plea to a name

Tefillos 3

 איך ליג בא דר'ערד,

איך שטיי געקניט 

אין רונג פֿון מיינע האָריזאָנטן 

און שטרעק די הענט 

מיט אַ געבעט

צו מערב, װען די זון פֿארגייט

צו מזרח, װען די גייט דאָרט אויף,

צו יעדער פֿונק 

באװייזן מיר דאָס ליכט 

און העל מאַכן די אויגן 

צו יעדעם װערעמל װאָס גליט אין פֿינסטערקייט ביינאכט 

ער זאָל זיין װאונדער ברענגען פֿאַר מיין האַרץ 

און אויסלייזן די פֿינסטערקייט, װאָס איז מיר פֿאַרמאַכט

I lie on the earth

I stand kneeling

linked with the horizon

And reach my hand

With a plea

To the west, when the sun goes down

To the east, when it comes up 

To every gleam

That shows me the light

And brightens my eyes

To every little worm that glows in darkness by night

He should bring wonder for my heart

And deliver from darkness what is closed to me

Matzevah 1

Kadya Molodowsky 

וואן ס׳איז מיר קאלט אין וועג פארטאָג,

און כ׳שעם זיך מיט מיין גרין געזיכט אַריינפאָרן צו זיך אין שטאָט,

אן אויג איז טאָמער וואך שוין אויפן וועג, 

און וועט מיין עלנדקייט דערזען 

און וועלן אויסמעסטן מיין אומגליק, 

אָט דעמאָלט ווייס איך מיט מיין גאַנצן בּיסל בּלוט,

אַז ס׳איז מיין מאַמע טויט,

און ס׳איז ניטאָ שוין מער איר ווארים בּעט 

א גרייטע צוטוליען?(?) מיין ליידיק לעבן.

און זאָל איך אפשר דורכפאָרן בּא זיך לעם שטובּ, 

ניט אָפּשטעלן דעם וואָגן 

און לאָזן פירן זיך צום פעלד,

און דאָרט בּיים שטילן בּערגל ערד, 

אַליין זיך גאָר פאר א מצבה שטעלן? 

און ס׳וועלן מיין ליפּן שטיל און ווייטאָקדיק זיך קרימען 

״מאַמינקע, מאַמינקע מיינע״ 

When I’m cold on the road at dawn,

And I’m ashamed with my green face pulling into the city,

An eye is maybe already alert on the road 

And my loneliness will be seen 

And my unhappiness will be measured out 

Suddenly, just then, I know with all my little blood

That my mother has died 

And already there’s nothing more of her bed’s warmth

available to cuddle my empty life 

Maybe I should go pass by the house 

Don’t stop the coach

Lets drive to the field

And there by a quiet little mound of soil 

A gravestone standing by itself all alone?

My lips will be still and painfully frown

“Maminke, my maminke”

Matzevah 2

 

איז וואו זאָל איך נאָך לויפן וואו,

מיין פּנים טראָגן ווי אַ בּלייכן פלעק

און טונקלקייט פון שרעקעדיקע נעכט?

קיין ארגענטינע?? א קאנאדע? 

און איינשלינגען א רייע ליידיקע און שאָטנדיקע טעג 

אין ערגעץ אויף א פרעמדער ערד? 

און לאָזן דאָס קליינע שטעטעלע מיט 

לעצטן בּיסל אייגן בּלוט 

אויף גאָטס בּאַראָט.

אַ הפקרדיקע שאָף צווישן דערפער? 

און הערן אין חלומות פון די נעכט 

ווי מאַמעס וויינען אויף די גאַניקעס 

נאָך טעכטער און נאָך זין 

און אומרואיקער פרעמד אַוועק

און ווילן ניט צוריק גיין אין די פּוסטע הויזער 

און נעפּלדיק וועט חלומען מיין האַרץ,

ווי אונזער גאַניק שווייגט פארוויסט,

נאָר ערגעץ אין אַ ווינקל שטובּ

דער טאַטע עלנט אויף אַ בּעטל ליגט 

מיט פּנים אויפגעקנייטשטער הויט 

פאר צער פון קינדער? 

איז וואו זאָל איך נאָך לויפן וואו,

מיין פּנים טראָגן ווי אַ בּלייכן פלעק

אין טונקלקייט פון שרעקעדיקע נעכט?

Is there somewhere I should just run to, 

my face swimming like a pale blot

in the gloom of the frightening night?

To Argentina? To Canada?? 

To choke down an empty and shadowed day 

somewhere on a foreign soil?

To leave the small shtetls with 

the last of my very own blood 

over to God’s mercy?

A sheep frolicking between villages?

Hear in dreams in the nights

how mamas cry on the porches 

after their daughters and sons 

and far off roamers 

They will not run back to the empty homes 

Dreams in my heart will be foggy,

Like our porches silenced and emptied

Just somewhere in the corner of a house 

dad lies alone on a bed

wrinkles of his face puckered up

in grief for his children? 

Is there somewhere I should just run to, 

my face swimming like a pale blot

in the gloom of the frightening night?